reaktie op NOVA-uitzending

REACTIE WINDHOOS VAN BORCULO
N.a.v. het programma van NOVA op zaterdagavond 6 augustus 2005 over de windhoos van Borculo heeft ondergetekende veel reacties gehad, zowel positieve als ook negatieve. Negatief o.a. hoe ik het in mijn hoofd haalde om het de "orkaan" van Borculo te noemen!
Enige toelichting wil ik hier wel op geven. De discussie wat het nu precies is geweest is nog lang niet ten einde en volgens mij zullen ze het ook nooit exact weten. Ondergetekende heeft veel gelezen over windhozen, cyclonen, tornado's, orkanen, etc. en daarbij valt het mij op dat windhoos heel vaak gelijk wordt gesteld met tornado, terecht of onterecht dat moet eenieder voor zich maar uitmaken. De verhalen die ik heb gehoord over de windhoos van Borculo van mijn vader (geboren in 1922) en grootvader werden nog eens extra bevestigd door Dhr.Delsink (geboren 1914) in het programma NOVA.

Bij een windhoos of tornado moet er per definitie een zichtbare slurf aanwezig zijn. Bij windhozen en tornado's moet men dan ook denken aan een zichtbaar spoor van vernielingen als gevolg van de slurf en dat was over de stad Borculo niet echt duidelijk of de slurf moet wel van zeer grote omvang zijn geweest. Compleet Borculo en een deel van de omgeving was verwoest, er was geen gebouw onbeschadigd achtergelaten! Hierbij krijg je de indruk dat de benaming windhoos/tornado te licht is uitgedrukt. De volgende stap is dan orkaan, máár hierbij moet wel aan toegevoegd worden dat in veel boeken wordt beweerd dat per definitie een orkaan niet in Nederland voorkomt. Maar ook heden ten dage bevestigen uitzonderingen altijd nog de regel!

Daar komt zeker bij dat het die dag om een heel speciaal geval ging want er zullen in de Nederlandse geschiedenis maar weinig noodweer-situaties zijn voorgekomen die een zo lang traject hadden. Er is een spoor van vernielingen aangericht vanuit België via het zuiden van Brabant richting de Achterhoek en later in de avond naar Noord-Duitsland waar ook windhozen zijn gesignaleerd.

Maar de verwarring in benaming is ook groot want in Nederland wordt de windkracht van de reguliere wind uitgedrukt in de schaal van Beaufort, windkracht 0- t/m 12. Hierbij wordt windkracht-12 ook een "orkaan" genoemd. Wat wil het geval nu dat windsnelheden bij windhozen nooit worden uitgedrukt in de windschaal van Beaufort maar volgens de Fujita-schaal die van F0- t/m F5 loopt. De windhoos van Borculo heeft een kracht gehad die zeer waarschijnlijk groter dan F1 is geweest en daarmee boven windkracht 12 uitkomt, boven de term "orkaan".
Daarbij noemen ze een hurricane in het Caribisch gebied soms ook wel orkaan en in andere werelddelen spreekt men van typhoon of cycloon en zelfs willy-willy. De tornado kennen we ook specifiek van Amerika als de zeer krachtige windhoos met slurf. Kunt U het nog volgen?

Maar over 20 jaar op 10 augustus 2025 zal Borculo het 100-jarig "jubileum" kunnen vieren van de windhoos van Borculo en dan wordt het misschien wel "de Koninklijke windhoos van Borculo"! Maar of er dan nog personen zijn die het na kunnen vertellen betwijfel ik. De discussie zal dan ook nog wel voortduren.

vragen? stuur een email naar: hj.dute@hccnet.nl